Technieken om gedrag te verkrijgen: Luring en Moulding

(Click here for the English version)

Luring (lokken), moulding (manipuleren), shaping (stap-voor-stap vormen), targeting (volgen van een \’target\’/doel) en capturing (\’vangen\’ van gedrag) zijn vijf manieren om gedrag te trainen met positive reinforcement. Wat zijn de voor- en nadelen van elke techniek? 

In dit eerste deel: de voor- en nadelen van luring en moulding. Luring en moulding zijn de technieken die ik zelden tot nooit gebruik in mijn paardentraining. 

Luring
We spreken van luring wanneer de trainer een primaire versterker (bv voedsel) gebruik om het paard in de gewenste houding te lokken. Voorbeeld: de trainer houdt een wortel tussen de voorbenen van het paard om het paard te verleiden tot een buiging. Het paard krijgt het lokaas zodra hij het doelgedrag vertoont.

Het grote verschil tussen luring en targeting is dat bij luring het lokaas tegelijk ook de versterker (de beloning) is.

\"_cutting_carrot_hippologic\"

Voordelen van luring
Lokken kan de opdracht voor het paard op een gemakkelijke manier verduidelijken.

Het is een snelle manier om tot het eind gedrag (doelgedrag) te komen.

Nadelen van luring
Als het paard zo snel mogelijk het lokaas wil bemachtigen kan het zijn dat hij daardoor niet meer op de trainer en zijn aanwijzingen let.

Het lokaas kan het paard dusdanig afleiden dat hij niet meer op het gedrag is gefocust dat hij moet leren. 

Het lokken met met lokaas kan de veiligheid van de trainer in gevaar brengen als hij bijvoorbeeld niet meer zijn eigen hand en/of de mond van het paard kan zien terwijl hij het het voert.

Werken met lokaas kan bedel- en bijtgedrag in de hand werken.

Luring kan de verwachtingen en de regels met betrekking to veilig uit de hand voeren negatief beïnvloeden. Er kan verwarring ontstaan omdat het lokaas nu het gedrag markeert in plaats van een brugsignaal.

Als het aas zeer aantrekkelijk is, kan luring frustratie veroorzaken als het paard (nog) niet bij het lokkertje kan komen en/of de opdracht niet snapt waardoor hij de beloning niet krijgt.

Het paard weet al wat de beloning zal zijn. Voorspelbaarheid over het soort beloning en/of wanneer de beloning komt, kan het gedrag \’uitdoven\’ in plaats van dat we meer van dit gedrag krijgen. Bekend voorbeeld is met een emmer voer je paard uit het weiland halen. Meestal werkt dit slechts een paar keer voor het paard de andere kant op rent als hij emmer en halster ziet.

Hetzelfde geldt voor een paard met voer de trailer (waar hij bang voor is) in lokken. Het zal een, of twee keer werken, maar zolang niet aan het paard zijn behoefte wordt voldaan (het wegnemen van angst/aan vertrouwen bouwen), zal lokken slecht kort werken. Het kan zelfs de vertrouwensband beschadigen.

Het kan lastig zijn om het lokaas af te bouwen en het gedrag te behouden. Door met lokaas te werken heeft de trainer een bepaald verwachtingspatroon bij het paard geschept. Je paard wil misschien niet eens buigen de eerste keer dat hij geen wortel ziet.

Luring lijkt op het eerste gezicht veel sneller te werken dan je paard eerst het targeten aan te leren, toch wegen de nadelen niet op tegen de voordelen. Ik adviseer luring niet aan.

\"_1Luring_food_into

Moulding
Moulding wordt soms ook wel aangeduid als molding of manipulation. Moulding is het fysiek begeleiden van het paard (of een lichaamsdeel) in, de gewenste houding of het eindgedrag. Dan voor het gewenste gedrag clicken en belonen. Voorbeeld: het paardenhoofd aan het halster voorzichtig naar beneden leiden -tussen de voorbenen- om het paard naar een buiging te begeleiden.

Voordelen van moulding
Net als luring, kan moulding helpen de opdracht voor het dier duidelijk te maken. In die zin kan het frustratie voorkomen.

Het is voor de trainer gemakkelijk te snappen en toe te passen.

Het is een snelle manier om complexe gedragingen in een keer aan te leren, zoals knielen of buigen. 

Nadelen van moulding
Het paard wordt met moulding niet aangemoedigd \’zelf na te denken\’ over het gedrag: zijn lichaam wordt in de gewenste positie gezet waarna geclickt en beloond wordt. Dat kan het lastig maken het hulpmiddel af te bouwen. In dit voorbeeld: het halster met halstertouw weg te laten.

Waarschuwing: er is een soms maar een dunne scheidslijn tussen moulding en afdwingen van gedrag. Een paard of ander dier, tot een gedrag te dwingen ethisch niet verantwoord en is onacceptabel als trainingsmethode. Wees dus voorzichtig met het toepassen van moulding, vooral als je als trainer frustratie voelt opkomen.

\"_Moulding_1_hippologic\"

In het volgende artikel zal ik de voor-en nadelen van shaping, targeting en capturing bespreken. Technieken die ik juist veel gebruik in mijn training.

Sandra Poppema
Bezoek mijn website voor persoonlijk advies of hulp bij clickertraining

Volg mijn blog ook op Bloglovin

Scroll to Top